İlkeli Yaşamak
“İlkeli Bir İnsan” Olabilmek
· İlke,
prensip, kural sözcükleri aynı anlama ve öneme yer veren sözcüklerdir.
· Başıboş
hareket etmemek, düzenli olmak, prensip sahibi, ilkeli olmak, belirli sınırlar
içinde yaşamak, yaşamın akışına kendini kaptırmamak demektir.
· İnsan yetişme
biçimine, aldığı eğitime göre edindiği düşünceleri ve davranış biçimleri ile
toplumda yerini alır.
· Bu ilişkiler
içerisinde “nasıl” düşünecek ve davranacaktır, kendine göre uyguladığı
“ilkeleri” var mıdır?
· İlkeli olmak
denince akla genellikle doğruluk, güvenirlilik, dürüstlük, açıklık, tutarlılık, çalışkanlık gibi… “olumlu
değerlere” sahip olmak düşüncesi gelir.
· İlkeli
yaşamak insan yaşamında önem verilmesi gereken bir konudur.
· Onurlu
erdemli, ilkeli olmak kadar, erdemli, ilkeli, onurlu kalmak ve yaşamak çok da
önemlidir.
· Ama ne yazık
ki çıkar ilişkileri, şeytana esir olma, nefse uymak ilkeli, erdemli ve onurlu
olma kavramlarını birçok kişi yaşamından kaldırmıştır.
· Toplumsal
anlamda bazılarının yaşantısında ilkesizlik kişiliklerine iyice yerleşmiştir
· Medyada görülen
bazı tartışma programlarına baktığımızda, düşüncede, söylemde, yaklaşımda
“ilke” diye bir kavramdan söz etmenin olanaksız olduğu günleri yaşıyoruz.
· İlkeli
davranmak neden sadece bazı insanların becerebildiği bir özelliktir?
· Bir insanın
“ilkeleri”nin olması ne anlam gelir?
· Bir insan
yaşamı için doğru ve yararlı ilkeleri nasıl elde eder?
· İlkeleri olan
ve yaşamında bu ilkelerine bağlı davranan bireylerin karşılaştığı zorluklar
nelerdir?
· İlkeleri olan
bir insan olmak iyi midir?
· İlkeleri olan
bir insan olmak önemli midir?
· İnsanlar
ilkeli olmak ya da belirli kurallara göre yaşamak zorunda mıdır?
· İlkeli duran
kimliğini korur.
· Bir insanın
olumlu bir kişilik sahibi olması ilkeli olmasıyla eşdeğerdir.
· İlkeli olan
insan başkalaşmayacaktır.
· İlkeli olan
insanın satın alınması da çok zordur.
· İlkeleri olan
kişi küçük çıkarların, küçük hesapların adamı değildir.
· Dik durur,
eğilmez.
· İlkeleri olan
kişi ikiyüzlü olmaz.
· Düşüncesi
açık ve belirgindir. Savunduğu değerlere sahip çıkar.
· Dün kara
dediğine bugün beyaz demez.
· İlkeli
insanın söylemi ile eyleminin bir olması demektir.
· Söylediklerini
yapan dürüst bir insan demektir.
· İlkesi olan
insan hiç kimseye bilerek yanlış yapmaz.
· İlkeli olmak
aynı zamanda “adam olmaktır” ve adam kalmaktır.
· İlkesi olanın
yönü bellidir.
· Modern
toplumun artık eskiden kalma ahlak kurallarına bir ihtiyacı yoktur, diye
düşünmek ise çok yanıltıcıdır ve de tehlike içerir.
· Çünkü
insanlığın gelişim süreci içerisinde temel davranış ilkeleri ve davranışın özü
olarak ortaya çıkmış olan evrensel ahlak kendi başına zaten birçok temel
ilkeleri içerir.
· Toplumların
evrensel kapsamda oluşturduğu temel düşünme ve davranış biçimlerini
içselleştirmiştir.
· Bu nedenle de
modern toplumlar denildiğinde anlamamız gereken çağdaş demokrasiye ve onun
temel kurallarına, ilkelerine uygunluk anlaşılmalıdır.
· Sadece yasa
çıkarmış olmak yetmeyeceği için de doğru ve çağdaş yasaların yanı sıra temel
davranış biçimleri ve düşünce modellerinde olması gereken temel ilkeler ulusal
eğitim ve öğretimin içerisinde de ele alınıp işlenmelidir.
· Modern
toplumda artık “ahlak gerekli değildir, “ahlak eski bir kavram”dır denildiğinde
ise ilk akla gelen o toplumda etkin hale gelmek üzere olan bir zihin yönetimi
programlamalarının sistematikleşmiş olduğudur.
· Çünkü bu
yöntemler ile toplumun değerlerinden bir bölümünün yok edilmeğe başlanıldığı
anlaşılmaktadır.
· Onun yanı
sıra toplumun güçlü ve sağlıklı işlemesini, özgür birey ve özgür iradeyi
etkileyecek “yeni kavram”larla karşılaşıldığını saptayabiliriz.
· Bu konuda
şunu da kabul etmek gerekir:
· - Ahlak ve
ilkeler, ilkeli yaşamak denildiğinde çoğu birey için bunlar sadece “yuvarlak”
ve pek de “içeriği tam anlaşılmamış” kavramlardır.
· Bunun böyle
olmasının ana nedeni o ülkedeki temel eğitim ve öğretimin bir boşluğu ve
eksikliği olabilir.
· Zaten buna
bağlı olarak da yetişkin bireyin kişisel gelişim eksikliği de ortaya çıkar.
· Sadece bazı
okullara gitmiş, bir iş meslek edinmiş olmakla her şeyin tamamlandığını düşünen
bir temel var sayım ise çok yanıltıcı ve de tehlikelidir.
· Çünkü yaşam
devam etmektedir, toplum ve bireyleri hiç durmadan kendilerini yetiştirmeli ve
geliştirmelidir.
· Öte yandan
insanın en önemli varlığı olan beyni de devamlı yenilenmek sürekli
etkinleştirilmek, üretmek ister.
· Bilgi
yüklenmeyen, işlenmeyen, geliştirilmeyen beyin ise sağlıklı ve işe yarar yeni
düşünceler üretemez ve o insanı da doğru yönlendiremez.
· İnsanın çok
erken yaşlarda okuma alışkanlığı edinmesi, eleştirel düşünceyi öğrenebilmesi,
araştırmacı olabilmesi çok önemlidir.
· Öğrenme
isteği ve bunun sürdürülebilirliği ile kişi kendini geliştirir, olgunlaştırır
ve kendi ana ilkelerini endir ve onları yaşamında uygular.
· Bu mekanizma
için de yine bir ilkeler bütünselliği ve kullanılırlığı gerekmektedir.
· İlkeli olmak,
yalnızca bireye özgü bir kavram değildir.
· İlkeli
olmak kurumlar, vakıflar, cemaatler, sivil toplum kuruluşları dediğimiz,
dernekler, sendikalar, için de
geçerlidir.
· Siyasette
başarılı olmak isteyen partiler kendi ilkelerine bağlı kalarak davranabilirler
ise ancak ilerlerler.
· Evrensel
ahlak zaten zaman içerisinde ülkelerin durumuna göre onların kendi yasalarında
da yer edinmiştir.
· Bunun için de
üyelerinin ilkeli kişilikler göstermeleri gerekir.
· Böylelikle
toplumda saygınlık kazanırlar ve yine kendilerine ilkeli taraftarlar, nitelikli
bireyler kazandırabilirler.
· Kuru ve içi
boş kitlelerden ise çok fazla bir şey beklemek çok yanıltıcı olacaktır.
· Toplumun
biçimlenmesine, yönlendirilmesine etkisi olan, aile, çevre önemli ise de asıl
olan çocuğun, gencin kişiliğinin oluşmasına yararlı olacak bir “ulusal eğitim”
sistemi çok büyük taşır.
· Temeli küçük
yaşlarda atılan kişilik biçimlendirilmesi yaşamın içerisinde zamanla daha da
olgunlaşmalı ve olumlu biçimler alabilmelidir.
· Hepimiz bunun
için emek harcayıp, düşünce üretip, özgün ilkelerimize kavuşacağız.
Öğretmen Gönen ÇIBIKCI,
2021.01.14. MŞ.