§
VİRÜS SALGINI
gündeme geldiğinden bu yana dünyanın değişik bölgelerinden, ülkelerden haberler
yayılmağa başladı.
§
Hasta sayısı,
ölümler, test sayıları ve alınan önlemler, kararlar ... hiç durmadan basın
yayın yolu ile, internet aracılığı ile yayılmağa başladı.
§
İlk günlerde
ortaya sürülen "önlem"lere pek uyan ya da kabul eden olmasa da zaman
ile bu öneriler kabul gördü.
§
Devletler belki
de halkını paniğe itmemek endişesi ile oldukca yavaş kararlar aldı, yasaklar
gecikti.
§
En önemli
kurallar belirlendi, halka "lütfen" bunlara uyun denildi.
§
Birçok tıp
uzmanı çeşitli tıp dallarının bakış açılarını yansıttılar, televizyonlarda açık
oturumlarda konuyu ve ayrıntılarını tartıştılar.
§
Tehlikenin
boyutu arttıkca, hastalık yayıldıkca ilk başta "yumuşak" gibi görülen
kararlar sertleştirildi, önlemler artırıldı.
§
Halk ise kendi
alışkanlıklarından ve "genel" dünya görüşlerinden pek de kopmadan
yaşamağa devam etmek istedi.
§
Yasaklar
getirildi ve uygulamaya sokuldu.
§
Cezalar
belirlendi ve de her yerde olmasa da yavaş, yavaş cezalar kesilmeğe başlanıldı.
§
Toplum aslında
böyle bir "salgın" konusunda çok daha önceden sistematik olarak
bilgilendirilmeli idi.
§
Dünya tarihinde
"salgın" hastalıkların getirdiği birçok felaket yaşanmış olmasına rağmen
bu konu ne "eğitim sisteminde" ne de "genel bilgilendirme alanı"nda
yer almadı.
§
Özel olarak "araştıranlar"
ancak bu konularda bilgiye ulaşabildi.
§
Özellikle "virüs
salgını" ile nasıl mücadele edilmesi gerektiği ve olası sonuçlar hiç de
ciddiye alınmadı.
§
Bilim insanları
ise her zaman böylesine bir tehlikenin olabildiğini ve "küresel"
sonuçlarının çok büyük hasara yol açabileceğini biliyorlardı.
§
Devletler kendi "örgün
eğitim" sisteminde bu konulara hemen, hemen hiç yer vermediler.
§
Türkiye yıllar
içerisinde okul programlarını ve eğitim sistemini değişikliklere uğratmış ise
de hiç birinde "salgın" hastalıklarla mücadele ve viral
hastalıklardan korunma konusuna yer verilmedi.
§
Bu konu hiç bir
zaman dikkati çekmedi ve okullarda ders konusu edilmedi.
§
Ele alınması
gerekenler konular nelerdir?
-Virüs nedir?
-Bakteri nedir?
-Virüs ve bakteri insanlara ne gibi zarar verebilir?
-Virüs ve bakteri ile yaşamak nasıl olur?
-Hastalanmaya neden olan nedir?
-Hasta olmamak için neler yapılmalıdır?
-Hastalık duyulduğunda ne gibi durumlar ortaya çıkar?
-Devlet ve belediyeler nasıl davranmalıdır?
-Aile ve toplum ne gibi önlemler almalıdır?
-Halk sağlığı nedir, ne işe yarar?
-Enfeksiyon , bulaşma nedir nelere uyulması gerekir?
-Temizlik ve hijyen nedir, günlük yaşamda nelere uymalıyız?
-Hastalık bulaşmasına karşı neler yasaklanmalıdır?
-Salgın hastalıkların sonuçları neler olabilir?
-Dünyada görülmüş olan salgın hastalıklar ve sonuçları neler
olmuştu?
-Beslenme nedir, sağlıklı beslenme nasıl olur?
-Ulusal ve küresel etki ne demektir?
.......................................................................
__Bu soruların
okulların kendi düzeylerine göre (sınıf) daha ilk yıllardan başlayarak ve artan
bir öğretim içeriği ile programlarda yer alması acilen gereklidir.
__En küçük
yaşlarda ailesindeki eğitim ile bu konularda bilinçlendirilmeğe başlanılan
çocuk okula geldiğinde de belirlenmiş bir program çerçevesinde derslerinde hem
teorik, hem de gerekli uygulamalı bir eğitim - öğretimden geçirilmelidir.
__Türkiye için
temel eğitim yılları 12 yıl olarak kabul edildiğinde ve 12 yılın sonunda
bilgili ve bilinçli bir kitle yaşamın içinde yerini alacaktır.
__Her hangi bir
salgın hastalık gündeme düştüğünde yurttaşlar nerede, nasıl davranacaklarını
bir "temel norm" olarak biliyor olmalıdırlar.
__Kim nerede ve
nasıl davranmalıdır?
__Bireylere
düşen davranış biçimleri nelerdir?
§
Bu tür halk
bilimi ve halk sağlığı ie ilgili temel eğitim ve davranışları bilen ve
uygulayan bir toplum kendisini çok daha iyi ve doğru koruyacaktır.
§
Bu tür bir temel
sağlık, halk sağlığı eğitim ve öğretimi ülkenin tüm okullarında yaygın olarak
uygulanmalıdır.
§
Hazırlıksız
yakalanan toplumlar en çok hasarı gören toplumlar olacaktır.
§
Bu da nereden çıktı,
diyerek düşünenler olabilir?
§
Her şey bitti de
şimdi buna mı sıra geldi, diyenler de olacaktır.
§
Evet, tam da bu
günlerde bu konu önem kazanmalıdır.
§
Yeni bir "dünyaya
ve geleceğe bakış" zamanıdır.
§
Eski öğrenilmiş
tüm kalıplar, şablonlar gözden geçirilmek ve elenmek durumundadır.
§
21. yüzyılın bu
dönemi artık yep yeni görüş ve düşünceler getirmiştir.
§
Dijital dünya
git gide çok daha önem kazanacak ve yaşamda yer alacaktır.
§
Ulusal devletler
küresel gelişmelere ve olaylara duyarsız kalamaz.
§
Her ülke ilk
önce kendi toplumunu hazırlamak ve onları korumak ile yükümlüdür.
§
Uluslararası
kurumlarla, bilim insanları ile ortak bakış açısı ile, dayanışma ile çalışmalar
yapılmalıdır.
§
Türkiye'de
gerçekten kendi eğitim sistemine 21. yılın geleceğine hazırlanmak için gerekli
adımlar acilen ve en bilinçli yöntemlerle alınmalıdır.
§
Nisan 2020de
gözlemlediğimiz kadarı ile şu an toplum heniz tam bir donanım ve bilince,
korunma sistematiğine sahip değildir.
§
Her gün ufak,
ufak adımlarla, kararlarla virüsle savaş yapılmaktadır.
§
Tedavi, ilaç,
araç, gereç, personel, aşı, hastaneler... ne kadar çok önemli ise, bunlardan
asla vaz geçilmez ise de toplumun bilinçli ve kararlı olarak virüs savaşında
olumlu davranması da önemlidir.
§
Devlet ve kamu
kurumları da hiç zaman yitirmeden çok daha acil ve kararlı davranacaktır.
§
Kesin açık ve
yaptırımları olan yasaklar şu anki toplum yapısına da çok daha uygundur.
§
Virüs yayılmasının
kendi özelliği gereği hiç bir kişinin ayrımcılığa kapılmadan, umursamaz
davranmadan
§
Virüsün vücutta
49 güne kadar kalabileceği ve bu nedenle de taşıyıcı olanın her an bir tehlike
taşıyan olacağını hiç unutmamalıyız.
§
Bugün görülen
yeni tabloda ise taşımalı trafikde, sokaklarda, pazar yerlerinde küçük küçük
önlemler uygulanmaktadır.
§
Pazar yerleri
için henüz "en uygun model" bulunamamış. Kargaşa yaşanıyor!
§
Zabıta ve polis
görevlileri hem bir açıklama görevini yapmakta ve de gereken cezaları kesmektedirler.
§
Bu bile yeterli
değildir. Gözden kaçan küçük ayrıntılar görülmektedir.
§
İnsanların
oralara ulaşmaları (PTT önünde) toplanmaları, dolmuşlara ...binmeleri daha en
baştan önlenmelidir.
§
Şu an TVde görüyorum:
İnsanlar uzun bir kuyruk oluşturmuşlar, dip dibe bekliyorlar ve görevli bu
insanların ateşini ölçüyor.
§
Peki bu tablo siz
neyi anlatıyor?
§
Bir yandan ateş
ölçerek, anonslar yapılarak doğru iş yapılırken, diğer yandan insanlar arka
arkaya ve hiç aralık bırakmaksızın sırada tutuluyor....
§
Bunda eksik olan
eğitim ve "bilinçli davranış" değil midir?
§
Kentlerin
girişleri kapatılmış, taşıtlar tek, tek denetleniyor. Bir önlem olarak bu
yöntem uygulanıyor.
§
Yurttaşların
verdikleri yanıtlar ve gerekçeleri ise şaşırtıcı olabiliyor.
§
Otobüslerde,
minibüslerde fazla olan yolcular aşağıya indiriliyor (salınıyorlar) ve sürücüye
ya bir açıklama yapılıyor ya da ceza kesiliyor.
§
İyi bir uygulama
belki.. ama o an o araçta bulunan kişilerin ve aşağıya indirilip, salını verilen
kişilerin kimlikleri saptanılarak, kayıda geçirilemiyor.
§
Onlar taşıyıcı
olamazlar mı? Onların kayıtlı olması ve takibi olabilmeli....
§
Bunun takibi
nasıl olacak?
§
Yeni uygulama
olarak pazar yeri denetleniyor, görevliler nasihatler veriyor, eve, gönderiyor,
esnafa ceza yazıyor...
§
Görüntülere
baktığınızda bir şeylerin yapılmakta olduğunu görüyorsunuz.
§
İlk bakışta iyi
gibi görülüyor. "2
metre " mesafeye pek uyulduğu "söylenemez".
§
Kimler nerede
bulunmaktadır, kişilerin kimlik kayıtları, yer ve saatle kayda geçilmiyor.
§
Ya da şöyle
söylemek gerekir: "Yeni" sorunlara göre "başka modeller"
geliştirilmelidir.
§
Buradaki ana
sorun şudur: Her bir yer ve an için bir "şey" düşünülmeğe gerek
duyuluyor.
§
Çok daha
önceden, yıllar önceden bu konuda ne bir hazırlık ve de program var, ne de
geliştirilmiş bir model...
§
Çok iyi bir
önlem ve denetleme yaparken, yanlış ve eksik olanları da o görevlilerin daha
bilinçli olarak algılayabilmesi de bir eğitim konusu değil midir?
§
Halk sağlığı
konusunun temel ve örgün bir eğitim olduğunu çok geç kavrayacağız.
§
Evet, eğitim ve
öğretim çok önemlidir.
§
Geç gelen
öğrenme ise artık bir işe yaramayabilir
§
Küçük, küçük,
parça, parça elde edilen öğrenmeler ve eğitilmeler ise genel bir tabloyu
oluşturmayacağı için çok da yararlı olmayabilir.
§
Bugün çok önemli
konu olan salgınla savaş var ise de yine de buna paralel olarak, parlamenterler,
siyasi partiler, STK ve kuruluşlar bu açıkladığım konuda üzerilerine düşen
hazırlığı, programları, tezler ve istemleri geliştirmelidirler.
§
Sağlıklı
günlere, sağlıklı bireylerle ve de sağlıklı toplumla erişilir.
§
Biz de tek, tek
bile olsa bunu istemeliyiz.
Saygılarımla...
Öğretmen Gönen ÇIBIKCI,
2020.04.03, MŞ.
