8 Ekim 2025 Çarşamba

ÖNCE VATAN

 .   ÖNCE VATAN   .

.   "Önce Vatan" sözünün ilk kaynağına dair kesin bir tek bilgi olmamakla birlikte, bu ifadenin temelinde “Milli Mücadele” ruhu ve yurt sevgisinin her şeyin üstünde tutulması fikri yatmaktadır.

.  Bu duygu ve düşüncenin en güçlü şekilde ifade edildiği ve köklendiği dönemler “Kurtuluş Savaşı” ve öncesindeki çalkantılı yıllardır.

.  "Önce Vatan" ifadesi, belirli bir tarihi kişinin tek bir anlık sözünden ziyade, Türk milletinin zor zamanlarda geliştirdiği ve benimsediği yurtseverlik felsefesinin bir özeti niteliğindedir.

-Mülkiye Marşı (Vatan Marşı): Bu sözün ruhunu taşıyan en eski ve güçlü edebi örneklerden biri Cemal Edhem (Yeşil) Bey tarafından Nisan 1919'da yazılan Mülkiye Marşı'dır (Vatan Marşı).

Marşın sözlerindeki, "Başka bir aşk istemez, aşkınla çarpar kalbimiz, Ey Vatan gözyaşların dinsin, yetiştik çünkü biz" dizeleri, vatanın bireysel her türlü “arzunun ve sevginin önünde” tutulduğunu güçlü bir biçimde açıklar.

Bu marş, Birinci Dünya Savaşı sonrası Mütareke döneminin zorlu koşullarında yazılmıştır.

-İstiklal Harbi Ruhu: Bu ifade, özellikle Kurtuluş Savaşı yıllarında, ülkenin işgal altında olduğu ve bağımsızlık mücadelesinin verildiği dönemde, kişisel çıkarların, hatta canın bile “vatanın bekası” için feda edilebileceği inancının bir sloganı olarak benimsenmiştir.

-Mustafa Kemal Atatürk'ün Sözleri: Atatürk'ün "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanı ile ıslanmadıkça terk olunamaz" gibi sözleri de aynı vatanın bütünlüğü ve önceliği fikrini vurgular.

Temel Anlamı

"Önce Vatan" demek, yurdumuzun varlığının, bütünlüğünün ve bağımsızlığının, bireyin ve diğer tüm unsurların çıkarlarından ve hedeflerinden “öncelikli” olduğu anlamına gelir.

-Feragat ve Fedakarlık: Bireyin kendi canından, malından, ailesinden, kişisel hırslarından ve rahatından önce “vatanın selameti” için çalışması ve gerektiğinde her türlü “fedakarlığı” yapmayı göze almasıdır.

-Varlık Şartı: İsmet Özel'in de ifade ettiği gibi, "Vatanın yoksa varlığın yoktur".

Yani bir ulusun ve o ulusa ait bireylerin insanca yaşayabilmesi için öncelikle “özgür bir vatana” sahip olması zorunludur.

Vatan yani yurt “bağımsızlık, özgürlük” ve “üzerinde var olunabilecek” kutsal toprak demektir.

Vermek İstediği Duygular

.    "Önce Vatan" anlamı, sadece bir slogan değil, aynı zamanda milli bir duruşun ve hayata bakış açısının temelini oluşturur.

.   "Önce Vatan," bireyin topluma, ulusuna ve toprağına karşı olan en temel “sadakat ve görev” anlayışını özetleyen, güçlü bir ulusal bilinç ifadesidir.

Bu söz, genellikle güçlü ve yoğun duygusal tepkileri tetikler ve aşağıdaki duyguları vurgular:

-Güçlü Vatan Sevgisi (Yurtseverlik: vatanperverlik): Her şeyin üstünde tutulan, “kutsal” kabul edilen topraklara karşı duyulan “derin ve sarsılmaz sevgi ve bağlılık”.

-Sorumluluk ve Borçluluk Hissi: Ataların kanıyla kazanılmış olan bu topraklara karşı bir minnet ve onu koruma, geliştirme zorunluluğu hissi.

-Birlik ve Beraberlik: Yurdun çıkarları söz konusu olduğunda, kişisel farklılıkların ve ayrılıkların bir kenara bırakılarak ortak bir amaç uğruna “kenetlenme duygusu”.

-Azim ve Kararlılık: Yurdumuzu savunma ve yüceltme konusunda hissedilen ödün verilmez bir irade ve mücadele ruhu.

.    Öğretmen Gönen ÇIBIKCI, 2025.10.08, İS.
.      YAZININ TÜMÜNÜ OKUYUNUZ:  ….
.    (YZ destekli araştırma ve incelemeye dayanan yazım.)