. TÜRK MUCİZESİ VE CUMHURİYET PROJESİ .
. Dünya
tarihinde çok önemli ve saygın bir yeri olan TÜRK KURTULUŞ SAVAŞI'nda ve
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda, Cumhuriyet Projesi'nde GAZİ MUSTAFA KEMAL
ATATÜRK etkisi, rolü ve emekleri, çabaları nelerdir?
. Cumhuriyet
Projesi'nin hayata geçirilmesinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün etkisi, rolü,
emekleri ve çabaları, bu projenin adeta mimarı ve baş aktörü olarak
tanımlanabilir.
. Onun ileri
görüşü, vizyonu, liderliği, kararlılığı ve fedakarlığı olmadan Cumhuriyetin
kuruluşu ve ilkelerinin yaşama geçirilmesi olası olmazdı.
. Atatürk'ün
bu projede oynadığı kilit rol ve gösterdiği çabalar çoktur ve çok yönlüdür.
1.
VİZYON VE İDEOLOJİK TEMELLERİN OLUŞTURULMASI:
a- Bağımsızlık ve Milli Egemenlik
İdeali:
Atatürk, Kurtuluş Savaşı'nın başından itibaren tam
bağımsızlık ve kayıtsız şartsız milli egemenlik idealini savunmuş ve bu ideali
tüm mücadelenin merkezine yerleştirmiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş
sürecinde, tek kurtuluş yolunun milletin kendi kaderini tayin etmesi olduğuna
inanmıştır.
b- Çağdaşlaşma ve Uygarlık Hedefi:
Atatürk, Türkiye'yi çağdaş uygarlık düzeyine
ulaştırma vizyonuna sahipti. Bu, sadece siyasi bağımsızlıkla sınırlı kalmayıp,
toplumsal, ekonomik, kültürel ve bilimsel alanlarda da modernleşmeyi
içeriyordu.
c- Laik ve Akılcı Bir Toplum Anlayışı:
Atatürk, dogmalar yerine aklı ve bilimi rehber
edinen, laik bir toplum yapısının modernleşmenin temel şartı olduğuna
inanıyordu. Bu anlayış, Cumhuriyetin birçok devriminin de temelini
oluşturmuştur.
2.
KURTULUŞ SAVAŞI'NIN LİDERLİĞİ VE CUMHURİYETİN TEMELLERİNİN ATILMASI:
a- Milli Mücadelenin Önderliği:
Atatürk, işgal güçlerine karşı verilen Kurtuluş
Savaşı'nda eşsiz bir liderlik sergilemiştir. Askeri dehası, stratejik öngörüsü
ve milletin inancını birleştirerek zaferin kazanılmasında hayati bir rol
oynamıştır.
b- Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin
Kurulması:
Kurtuluş Savaşı'nı yönetmek ve milli iradeyi temsil
etmek amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kurulmasına öncülük etmiştir.
Bu, Cumhuriyetin temellerinin atıldığı en önemli adımlardan biridir.
c- Saltanatın Kaldırılması:
Milli egemenlik ilkesine aykırı olan saltanatın
kaldırılmasına liderlik ederek, Cumhuriyetin önündeki en büyük engeli ortadan
kaldırmıştır.
3.
CUMHURİYETİN İLANI VE İLKELERİNİN YERLEŞTİRİLMESİ:
a- Cumhuriyetin İlanı:
29 Ekim 1923'te Cumhuriyetin ilanı, Atatürk'ün uzun
süredir hedeflediği modern ve demokratik bir devletin kuruluşunu
resmileştirmiştir. Bu, Türkiye'nin yönetim biçiminde "köklü bir değişimi"
ifade ediyordu.
b- Cumhuriyetin Temel İlkelerinin
Belirlenmesi:
Atatürk'ün düşünceleri ve yönlendirmeleriyle Cumhuriyetin
temel ilkeleri (milliyetçilik, halkçılık, devletçilik, laiklik,
cumhuriyetçilik, inkılapçılık) belirlenmiş ve Anayasa'ya dahil edilmiştir. Bu
ilkeler, Cumhuriyet Projesi'nin ideolojik çerçevesini çizmiştir.
4.
DEVRİMLERİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ VE TOPLUMSAL DÖNÜŞÜMÜN SAĞLANMASI:
a- Devrimlerin Önderliği ve
Savunuculuğu:
Atatürk, Cumhuriyetin temel ilkelerini hayata
geçirmek amacıyla gerçekleştirilen bir dizi devrimin (eğitim, hukuk, kılık
kıyafet, dil, tarih vb.) en büyük destekçisi ve uygulayıcısı olmuştur. Bu
devrimlerin gerekliliğini halka anlatmış ve karşı çıkanlara karşı kararlılıkla
durmuştur.
b- Toplumsal Değişimin Teşvik Edilmesi:
Atatürk, sadece yasal düzenlemelerle kalmamış, aynı
zamanda halkın düşünce yapısının değişmesi, kadının toplumdaki yerinin
güçlenmesi, bilime ve sanata önem verilmesi gibi konularda da öncü rol
oynamıştır. Nutuk gibi önemli eserleriyle Cumhuriyetin felsefesini ve
hedeflerini gelecek nesillere aktarmıştır.
c- Eğitim Seferberliği:
Yeni nesillerin Cumhuriyetin değerleriyle yetişmesi
için eğitime büyük önem vermiş, okuma yazma oranını artırmak için seferberlik
başlatmıştır.
5.
KURUMLARIN OLUŞTURULMASI VE DEVLET YAPISININ İNŞASI:
a- Modern Devlet Kurumlarının Tesisi:
Atatürk'ün liderliğinde, çağdaş bir devlet yapısı
oluşturmak amacıyla yeni kurumlar kurulmuş ve mevcut kurumlar modernize
edilmiştir. Hukuk sisteminden eğitim sistemine, ekonomiden orduya kadar birçok
alanda yeniden yapılanma gerçekleştirilmiştir.
b- Laik Devlet Anlayışının
Yerleştirilmesi:
Din ve devlet işlerinin ayrılması prensibi olan
laiklik, Atatürk'ün önderliğinde Cumhuriyetin temel niteliklerinden biri haline
getirilmiştir. Bu, "akılcı ve bilimsel" düşüncenin gelişmesi için
önemli bir zemin oluşturmuştur.
.
KISACA: .
. Gazi
Mustafa Kemal Atatürk, Cumhuriyet Projesi'nin sadece fikir
babası değil, aynı zamanda bu fikri yaşama geçirmek için her türlü
fedakarlığı gösteren, "askeri ve siyasi" dehasıyla ülkeyi "bağımsızlığa"
kavuşturan, gerçekleştirdiği "devrimlerle" toplumu dönüştüren ve çağdaş,
modern Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerini atan eşsiz
bir liderdir.
. Onun
etkisi, rolü, emekleri ve çabaları olmasaydı, "Cumhuriyet Projesi"
hayal olarak kalmaya mahkum olabilirdi.
. Atatürk'ün
mirası, Cumhuriyetin ilkeleri ve idealleriyle bugün de yaşamaya ve Türkiye'ye
yol göstermeye devam etmektedir.
. Son
yıllarda ortaya çıkan ve gittikçe de artan sorunlarla mücadele edebilmemiz ve
çözüm yolları bulabilmemiz için tüm bu temel ilkeleri ve değerleri çok iyi
kavramak gereklidir.
.
Öğretmen Gönen
ÇIBIKCI, 2025.05.02, MŞ.
. (Araştırma ve
değerlendirme yazım)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum yapanın adı ve soyadı: