CUMHURİYET PROJESİ

 .  CUMHURİYET PROJESİ     .

.  Bir yurttaş olarak CUMHURİYET projesinin ne olduğunu merak ediyor musunuz?

.  Kurtuluş savaşı sonrasında kurulan Türkiye Cumhuriyeti ilkeleri ve devrimleri ile nasıl bir projedir?

.  Bu tanımlamalar cumhuriyetin temelindeki "ideal ve hedefleri" çok güzel özetliyor aslında…

1. Cumhuriyet bir "insan olma" projesidir.

Cumhuriyetin bireyi temel aldığını ve her vatandaşın insan olarak değerini vurguladığını gösterir.

Cumhuriyet, insanın özgürleşmesi, potansiyelini gerçekleştirmesi ve onurlu bir yaşam sürmesi için bir zemin oluşturmayı amaçlar.

2. Cumhuriyet "çağdaş uygarlık" düzeyine erişme projesidir.

Cumhuriyetin dinamik ve ilerlemeci bir yapıda olduğunu işaret eder.

Amaç, bilimde, sanatta, teknolojide ve toplumsal hayatta sürekli gelişerek modern dünyanın bir parçası olmak ve hatta bu uygarlığa katkıda bulunmaktır.

3. Cumhuriyet bir "insanca yaşama" projesidir.

Cumhuriyetin sadece soyut ideallerle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda vatandaşlarının refahını ve mutluluğunu hedeflediğini gösterir. Bu, ekonomik kalkınma, sosyal adalet, eğitim ve sağlık gibi alanlarda iyileştirmeler yapmayı içerir.

4. Cumhuriyet bir "hukuk devleti" projesidir.

Hukuk devleti ilkesi, Cumhuriyetin temel taşlarından biridir.

Bu, herkesin yasalar önünde eşit olduğu, devletin de yasalarla bağlı olduğu ve keyfi uygulamaların olmadığı bir düzeni ifade eder. Hukukun üstünlüğü, vatandaşların hak ve özgürlüklerinin güvencesidir.

5. Cumhuriyet bir "eşit haklarda yurttaş olma" projesidir.

.  Cumhuriyetin tüm vatandaşlarına dil, din, ırk, cinsiyet veya sosyal statü farkı gözetmeksizin eşit haklar tanıdığını belirtir.

.  Bu da herkesin siyasi süreçlere katılımı, kamu hizmetlerinden yararlanma ve yasalar önünde adil muamele görme hakkını içerir.

.  Cumhuriyet Projesi, "bireyi merkeze" alan, sürekli gelişmeyi ve çağdaşlaşmayı hedefleyen, vatandaşlarının refahını ve mutluluğunu amaçlayan, hukukun üstünlüğüne dayanan ve tüm vatandaşlarına eşit haklar tanıyan bir "insanlık projesi"dir.

.  Bu, yalnızca bir "yönetim biçimi" olmanın ötesinde, bir "yaşam felsefesi" ve "toplumsal idealdir".

   CUMHURİYET PROJESİne içerik olarak şöyle bakabiliriz:

.   Kurtuluş Savaşı'nın ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti, ilkeleri ve gerçekleştirdiği devrimlerle çok yönlü ve kapsamlı bir "modernleşme projesi" olarak nitelendirilmelidir.

.  Bu büyük proje, savaşın yıkıcı etkilerinden sonra ülkeyi yeniden inşa etmeyi, çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmayı ve bağımsız, egemen bir ulus devlet yaratmayı hedefliyordu.

  BU PROJEYİ CUMHURİYETİN İLKELERİ VE DEVRİMLERİ ŞU ŞEKİLDE TEMSİL EDER:

1. Ulusal Bağımsızlık ve Egemenlik Projesi:

.  Temel İlke:

Milli Egemenlik. Kurtuluş Savaşı'nın en temel amacı olan ulusal bağımsızlık, Cumhuriyetin ilanıyla taçlanmıştır.

Egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olması ilkesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun monarşik yapısına ve dış güçlerin müdahalesine karşı kesin bir kopuşu ifade eder.

.  Devrimler:

Saltanatın Kaldırılması (1922), Ankara'nın Başkent İlanı (1923), Cumhuriyetin İlanı (1923).

Bu devrimler, yeni devletin siyasi çerçevesini çizerek ulusal iradenin temsilini ve bağımsızlığı pekiştirmiştir.

2. Çağdaşlaşma ve Batılılaşma Projesi:

.  Temel İlke:

Çağdaşlaşma ve Batılılaşma. Cumhuriyet, bilim, akıl ve çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmayı temel hedef olarak belirlemiştir. Bu ilke, toplumsal, ekonomik, hukuki ve kültürel alanlarda köklü değişiklikleri gerektiriyordu.

.  Devrimler:

Tevhid-i Tedrisat Kanunu (1924), Şapka ve Kıyafet İnkılabı (1925), Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması (1925), Medeni Kanun'un Kabulü (1926), Uluslararası Takvim, Saat ve Ölçülerin Kabulü (1925-1931), Türk Harflerinin Kabulü (1928), Türk Dil ve Tarih Kurumlarının Kurulması (1931-1932), Üniversite Reformu (1933). Bu devrimler, eğitimden hukuka, kılık kıyafetten düşünce yapısına kadar birçok alanda modernleşmeyi amaçlamıştır.

3. Ulus İnşası ve Birlik Projesi:

.  Temel İlke:

Milliyetçilik ve Halkçılık. Cumhuriyet, ortak bir tarih, dil ve kültür etrafında birleşmiş, eşit haklara sahip yurttaşlardan oluşan bir ulus yaratmayı hedeflemiştir. Halkçılık ilkesi, sınıfsız ve imtiyazsız bir toplumu öngörür.

.  Devrimler:

Soyadı Kanunu (1934), Kadınlara Seçme ve Seçilme Hakkının Tanınması (1930-1934). Bu devrimler, ulusal birliği güçlendirmeyi, toplumsal eşitliği sağlamayı ve tüm vatandaşların siyasi hayata katılımını teşvik etmeyi amaçlamıştır.

4. Hukuk Devleti Projesi:

.  Temel İlke:

Hukuk Devleti. Cumhuriyet, keyfi yönetim yerine hukukun üstünlüğüne dayalı bir devlet yapısı kurmayı amaçlamıştır. Yasalar önünde eşitlik ve adil yargılanma hakkı temel prensiplerdir.

.  Devrimler:

Yeni Türk Anayasalarının Kabulü (1921, 1924), Medeni Kanun ve diğer laik hukuk düzenlemelerinin kabulü. Bu adımlar, modern ve laik bir hukuk sisteminin oluşturulmasını sağlamıştır.

5. Ekonomik Kalkınma Projesi:

Cumhuriyetin ilk yıllarında ekonomik kalkınma da önemli bir hedef olmuştur. Özellikle sanayi ve tarım alanlarında kalkınma hamleleri başlatılmış, milli bir ekonomi oluşturulmaya çalışılmıştır.

Devletçilik ilkesi de bu dönemde ekonomik kalkınmada önemli bir rol oynamıştır.

  BUGÜN:                                   .

.  Kurtuluş Savaşı sonrasında kurulan Türkiye Cumhuriyeti, ilkeleri ve devrimleriyle, bağımsız, egemen, çağdaş, laik, demokratik ve hukuk devleti olma yolunda kapsamlı bir modernleşme projesidir.

.  Hiçbir endişeye ve şüpheye gerek kalmaksızın bu büyük ve çağdaş projeye katılmamız ve gurur duymamız gerekir.

.  "Cumhuriyet projesinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk etkisi, rolü ve emekleri, çabaları nelerdir", diye düşünmek, araştırmak ve bunları anlamak, kavramak içinde bulunduğumuz "sorunları çözümlemede" bizlere yardımcı olacaktır.

.  Gazi Mustafa Kemal Atatürk bu proje ile  ülkeyi geçmişin prangalarından kurtararak, geleceğe umutla bakmasını sağlamayı amaçlamıştır ve Türkiye'nin bugünkü kimliğinin temelini oluşturmaktadır.

.  Karşı devrimci olan her türlü sözlere, kışkırtmalara ve bölücü girişimlere karşı dik ve güçlü durmamız ve tümüyle önemli ve çok değerli olan bu "CUMHURİYET PROJESİ"ne sahip çıkmalı ve geliştirmeliyiz.

.  Atatürk'ün "Gençliğe Seslenişi" tüm içeriği ve anlamı ile bugün bize en büyük yol gösterici olmaktadır.

.    Öğretmen Gönen ÇIBIKCI, GC-A-25.05.02, MŞ.

.       (Araştırma ve değerlendirme yazım)