. Özgür ve bağımsız "ünİter ulus devleT"
Özgür
ve bağımsız bir "üniter ulus devleti" için aşağıdaki özellikler
gereklidir:
A) Temel Unsurlar:
1-Ulus: Ortak bir dil, kültür, tarih
ve değerler etrafında birleşen bir insan topluluğu olmalıdır.
2-Toprak: Belirli bir coğrafi sınır
içinde "egemenlik" yetkisinin kullanıldığı ülke ile sınırları belirli
olmalıdır.
3-Egemenlik: Devletin, kendi toprakları
üzerinde "en yüksek otorite olması" ve dış müdahalelerden "bağımsız"
olması, "anayasal hak" olarak tanınması gerekir.
B) Siyasi ve Hukuki Yapı:
1-Anayasa: Devletin "temel
yasası" ve yönetim şeklini ve özelliklerini belirleyen temel yasa çağdaş
demokratik bir yapıda olmalıdır.
2-Hukuk Devleti: Hukukun üstünlüğüne dayalı
bir yönetim sistemi, yurttaşların hak ve özgürlüklerinin güvence altında olması
gerekir.
Anayasal,
parlamenter, sosyal ve laik bir hukuk devleti her alanda korunmalıdır.
3-Demokrasi: Halkın egemenliğine dayalı
bir yönetim sistemi, seçimlerle yöneticilerin belirlenmesi, parlamenter yapıda,
güçler ayrımına dayalı bir laik, sosyal hukuk devleti olması gerekir.
4-İnsan Hakları: Temel insan hak ve
özgürlüklerinin (yaşama hakkı, ifade özgürlüğü, din ve vicdan özgürlüğü vb.)
güvence altında olmalıdır.
5-Güçler Ayrılığı: "Yasama, yürütme ve
yargı" güçlerinin birbirinden ayrı ve bağımsız olması, birbirini dengeleyerek
keyfi yönetimi engellemesi kesinlikle önemlidir.
Bakanlar
kurulu, başbakan meclis tarafından seçilmelidir.
Devlet
başkanlığının "temsil görevi" olmalı ve yetkileri de sınırlı
tutulmalıdır.
C) Ekonomik ve Sosyal Yapı:
1- Ekonomi: Özel mülkiyetin ve serbest
girişimin esas olduğu bir ekonomik sistem öneriliyor olsa bile ülkenin geleceği
için bir "ulusal ekonomik sistem" daha yararlı olacaktır.
Devlet
büyük yatırımlarda öncü olacak ve kalkınma adımlarını atacaktır.
Dış
borçlardan kaçınılacaktır.
İhracatın
artırılması ve üretimde güçlü bir devlet olabilmek hedeflenmelidir.
2-Sosyal Adalet: Gelir dağılımında adaletin
sağlanması, yoksullukla mücadele ve sosyal refahın artırılması.
3-Eğitim ve Kültür: Herkesin eğitim alma hakkının
olması, milli kültürün korunması ve geliştirilmesi için ülke çapında bir "ulusal
temel eğitim" modeli olmalıdır.
Meslek
öğretimi güçlendirilmelidir.
4-Sağlık Hizmetleri: Herkesin sağlık hizmetlerine "devlet
yolu" ile erişiminin sağlanması, sağlık sigortasına sahip olması
sağlanmalıdır.
Sağlık
bir ulusal konu olmalı ve özelleşmelere yanaşılmamalıdır.
5-Endüstri:
Ülkenin "kendi gereksinimi" olan dallarda kendi fabrikalarını"
kurması ilk hedef olmalıdır.
Devlet
endüstriye "yatırım" yapmalı ve var olanları da "asla
satmamalıdır.
Ç) Dış İlişkiler:
1-Bağımsız Dış Politika: Devletin, diğer devletlerle
ilişkilerinde kendi çıkarlarını koruması ve bağımsız kararlar alabilmesi.
2-Uluslararası Hukuk: Uluslararası evrensel hukuka
uygun davranması ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapması.
3-Dış
kaynaklardan "borç para" tekliflerine boyun eğilmemelidir.
D) Önemli Özellikler:
1-Bürokrasi: Etkili ve verimli bir devlet
yönetimi için iyi işleyen, bağımsız ve tarafsız bir bürokratik yapıya sahip
olması için partizanlık, taraftarlık olmamalıdır.
2-Ordu: Ülkenin güvenliğini sağlamak
için güçlü bir ulusal orduya sahip olması gerekir.
Ulusal
savunma için Türk silahlı kuvvetlerinin çağdaş teknikle donatılmış ve her türlü
gereksinimini kendisi karşılar bir yapıda ve sistemde olması gerekir.
Kendi
okulları, hastaneleri olmalıdır.
3-Sivil Toplum: Çeşitli sivil toplum
kuruluşlarının (STK'ler) ve sendikaların faaliyet göstermesi, vatandaşların katılımını
ve denetimini sağlaması için demokratik haklar korunmalıdır.
4-Ulusal
ekonomi ve iktisat sistemi kurulmalıdır.
5-Ulusal
bir "temel eğitim" ülke çapında sağlanmalıdır.
Devlet
her yerde eşit haklara dayalı, çağdaş ve donanımlı okullar açmalı ve
devamlılığını sağlamalıdır.
6-
Ulusal sağlık sistemi ile ülkenin her yerinde "devlet
hastaneleri" tüm çağdaş verilerle ve donanımla kurulmuş olmalıdır.
Sağlık
alanında "özel" bir yapılaşmaya gerek kalmamalıdır.
7-Devlet
dili olarak Türkçe her yerde önemli sayılmalı ve korunmalıdır.
Yabancı
dillerin dilimize yapabileceği "sözcük
ekleme" ve "dili karıştırma" tuzaklarına karşı uyanık olmalıdır.
8-Yüksek
okullar ve üniversiteler çağın getirdiği bilgi ve teknik ile donatılıp bir
ulusal bilim girişimi ve politikası güdülmelidir.
Çağcıl
bilimden geri kalmayacak bilim insanları yetiştirmek bir "ulusal bilim politikası" olmalıdır.
………………..
. Çok kısaca verdiğim bu
özellikler, özgür ve bağımsız bir "üniter ulus devlet"in temel
unsurlarıdır ve bu temel üzerinden kalkınmak, ilerlemek hedef alınmalıdır.
. Her devletin tarihi, kültürel ve sosyal
yapısı farklı olduğu için bu özelliklerin kendi geçmişimize ve yapımıza çok
uygun bir biçimde geliştirilmesi yarar sağlayacaktır.
. Öğretmen
Gönen ÇIBIKCI, 2025.02.20, MŞ.
. (Kişisel araştırma ve değerlendirme yazım)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum yapanın adı ve soyadı: