DEMOKRASİYE SAHİP ÇIK

 .  ÜLKEMİZE ve DEMOKRASİYE ÇOK DAHA SAHİP ÇIKMALIYIZ!
.   Bugün her zamandan çok ülkemize, bağımsızlığımıza, özgürlüklerimize ve cumhuriyete neden çok daha sahip çıkmamız gerekiyor?
.  Ülkemize, bağımsızlığımıza, özgürlüklerimize ve cumhuriyete her zamankinden daha fazla sahip çıkma gerekliliğini çeşitli nedenlerle açıklayabiliriz.
.  Bu değerler, kolay kazanılmamış ve sürekli olarak korunması gereken, bir ulusun varoluşunu, huzurunu ve geleceğini belirleyen temel unsurlardır.
.  Cumhuriyete sahip çıkmak, dün kazanılan bağımsızlığı yarına taşımak, özgürlüklerin kısıtlanmasına izin vermemek ve ülkenin birliğini, huzurunu ve çağdaş kimliğini koruma iradesini göstermektir. Bu, yalnızca devletin değil, her bir vatandaşın temel sorumluluğudur.
İşte bu konuya dair anahtar noktalar:
1. Tarihi Bedeller ve Kazanımlar
Cumhuriyet, ulusun kanıyla, canıyla ve büyük fedakârlıklarla kazanılan Kurtuluş Savaşı'nın bir sonucudur.
Bağımsızlık: Bağımsız yaşama arzusunun ve sömürgeciliğe karşı duruşun en büyük ispatıdır. Tam bağımsızlık, sadece siyasi değil, aynı zamanda ekonomik bağımsızlığı da gerektirir.
Egemenlik: Cumhuriyetin ilanıyla egemenlik, kayıtsız şartsız milletin kendisine verilmiştir ("Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir"). Bu, halkın kendi kaderini belirleme hakkıdır.
Miras: Cumhuriyet, bizlere bu bedeller karşılığında bırakılmış en değerli mirastır ve gelecek nesillere aktarılacak en önemli sorumluluktur.
2. Özgürlük ve Eşitliğin Güvencesi
Cumhuriyet, temel hak ve özgürlüklerin güvencesidir.
Demokrasi: Cumhuriyet, vatandaşların kendilerini yönetecek temsilcileri seçtiği en demokratik yönetim şeklidir. Halkın iradesi esastır.
Hukuk Devleti: Kanun önünde eşitlik, kişi hürriyeti ve güvenliği, düşünce ve ifade özgürlüğü gibi anayasal haklar Cumhuriyet'in ve laik, demokratik devlet yapısının temelidir. Bu hakların korunması, keyfiliğe karşı en büyük kalkandır.
3. İç ve Dış Tehditlere Karşı Durmak
Bu temel değerlere yönelik tehlikeler, sürekli var olma potansiyeli taşır.
Bölücü ve Yıkıcı Faaliyetler: Ülkenin birliğini, bağımsızlığını ve huzurunu hedef alan terör örgütleri ve düşmanca lobi faaliyetleri.
Değerleri Değersizleştirme: Cumhuriyetin kurucu felsefesini, ilkelerini ve kazanımlarını toplum nezdinde zayıflatmaya veya değersizleştirmeye yönelik söylem ve eylemler.
İçten Yozlaşma Riski: Cumhuriyetin adının korunsa bile, içeriğinin boşaltılarak halk egemenliğinden uzaklaşan, hukukun üstünlüğünü yitiren bir yapıya dönüşme tehlikesi.
4. Gelişim ve Çağdaşlık
Cumhuriyet, bilim, akıl ve çağdaş yaşamı esas alır.
İlerleme: Türkiye Cumhuriyeti, aklı ve bilimi esas alarak, çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmayı hedeflemiştir.
Ulusal Kimlik ve Birlik: Cumhuriyet, tüm etnik kökenleri bir arada tutan, milli bilinci ve birliği pekiştiren bir çatı ve vatandaşlık anlayışı sunar.
Ulus devletin özgürlüklerin ve demokrasinin korunması konusunda bilincin artırılması için neler yapmalıyız?
.  Bu yaşamsal konuda atılacak adımlar, sadece devlet kurumlarının değil, aynı zamanda sivil toplum, eğitimciler, medya ve en önemlisi yurttaşların etken katılımını gerektirir.
.  Ulus-devletin değerlerini, özgürlükleri ve demokrasiyi koruma bilincini artırmak için atılabilecek adımları dört ana başlıkta toplayabiliriz:
.  Bu adımlar, ulus devletin kurucu değerlerinin birer kutsal metin olmaktan öte, yaşayan birer pratik olarak algılanmasını sağlayacaktır.
1. Eğitim ve Vatandaşlık Bilincini Güçlendirme
Eğitim, bu bilincin temelini oluşturan en uzun soluklu yatırımdır.
Zorunlu Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimi: İlk ve ortaöğretimde, kuru bir bilgi aktarımından ziyade, uygulamalı ve eleştirel düşünceyi teşvik eden Demokrasi ve İnsan Hakları derslerinin içeriğini güçlendirmek.
Hak ve Sorumluluk Dengesi: Bireylere sadece anayasal haklarının (düşünce, ifade, toplanma özgürlüğü vb.) neler olduğu değil, aynı zamanda bu hakları kullanırken topluma, devlete ve diğer bireylere karşı olan sorumluluklarının neler olduğu öğretilmelidir.
Eleştirel Düşünme Becerisi: Gençlere, bilgi kirliliğini ayırt etme, farklı görüşleri anlama ve sorgulama yeteneği kazandırılmalıdır. Bu, dogmatik yaklaşımların önüne geçilmesini sağlar.
Tarih Bilinci: Cumhuriyetin kuruluş felsefesini, hangi zorluklarla ve bedellerle kazanıldığını, bağımsızlığın ve ulus olmanın değerini somut örneklerle aktarmak.
2. Medya ve İletişim Kanallarını Kullanma
Medya, toplumsal bilinci şekillendirmede büyük bir güce sahiptir.
-Sorumlu Gazetecilik: Medyanın, sadece siyasi iktidarı değil, aynı zamanda hukuk devletini, anayasal kurumları ve temel özgürlükleri savunma konusunda aktif bir rol üstlenmesi teşvik edilmelidir.
-Eğitim Odaklı Kampanyalar: Bağımsızlık, hukukun üstünlüğü ve temel özgürlükler gibi konularda, toplumun her kesimine ulaşacak, anlaşılır ve kapsayıcı kamu spotları ve bilgilendirme kampanyaları düzenlenmelidir.
-Çoğulculuğa Vurgu: Medyanın, farklı seslere ve görüşlere eşit alan tanıması, çoğulculuğun demokrasinin bir zenginliği olduğu bilincini pekiştirir.
3. Sivil Toplumun ve Bireyin Rolü
Demokrasi, sadece seçimden seçime değil, günlük yaşamda da aktif katılımı gerektirir.
-Etken Yurttaşlık: Bireylerin, sadece oy kullanmakla yetinmeyip, sivil toplum kuruluşları, dernekler ve yerel yönetimler aracılığıyla karar alma süreçlerine aktif katılımı teşvik edilmelidir.
-Sivil Toplumun Güçlenmesi: STK'ların, özgürlüklerin ve hukukun üstünlüğünün savunulmasında birer gözlemci ve denetleyici olarak rol alması için desteklenmesi.
-Tepki Kültürü: Temel hak ve özgürlük ihlallerine karşı, şiddetten uzak, hukuki ve demokratik yollarla toplumsal tepki gösterme bilincinin geliştirilmesi. Haksızlığa karşı sessiz kalmamanın bir vatandaşlık görevi olduğu vurgulanmalıdır.
-Farklılıklara Saygı: Ulus-devlet tanımının kapsayıcı bir şekilde ele alınarak, farklı kimliklerin ve görüşlerin bir arada, hukuka bağlılık çerçevesinde yaşama kültürünün desteklenmesi.
4. Kurumsal Reformlar ve Güvenceler
Bilincin korunması, aynı zamanda kurumsal yapılarla da güvence altına alınmalıdır.
-Bağımsız Yargı: Yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının sağlanması, vatandaşların özgürlüklerinin en büyük güvencesidir. Hukukun üstünlüğüne olan güvenin tesis edilmesi esastır.
-Denetim Mekanizmaları: Kamu gücünün kullanımı üzerindeki şeffaf ve etkin denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi (Sayıştay, Ombudsman, Meclis denetimi).
-Anayasal İlkelerin Dokunulmazlığı: Anayasanın “başlangıçta” yer alan ve cumhuriyetin “temel niteliklerini” (laiklik, hukuk devleti, demokratik devlet) belirleyen maddelerinin korunması bilincinin “sürekli canlı” tutulması.
.     Öğretmen GÖNEN ÇIBIKCI, 2025.10.28, İS.
.      YAZININ TÜMÜNÜ OKUYUNUZ:
.    (YZ destekli araştırma ve incelemeye dayanan yazım.)