12 Ağustos 2025 Salı

TÜRKİYE’DE SOL

   TÜRKİYE’DE SOL     .

.  Türkiye'de sol hareketlerin ve sol siyasi partilerin bugünkü durumu nedir?

.   Türkiye'deki sol siyasi hareketler ve partiler, uzun bir tarihe sahip olsalar da günümüzde çeşitli “zorluklarla” karşı karşıya.

Özellikle 1980 askeri darbesinin yarattığı etki ve sonrasında solun parçalanması, bu hareketlerin ana akım siyasette beklenen etkiyi göstermesini engelledi.

Ancak, 2010'lu yılların başından itibaren bazı yeni partiler ve siyasi gelişmelerle birlikte hareketlilik yaşanıyor.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)

CHP, kendisini sosyal demokrat ve merkez sol bir parti olarak tanımlıyor.

Türkiye'de solun en büyük temsilcisi konumunda olan CHP, son yerel seçimlerdeki başarısıyla siyasi dengeleri değiştirdi.

Özgür Özel'in genel başkanlığa gelmesiyle birlikte, parti içinde yeni bir dönemin başladığı söylenebilir.

CHP, ağırlıklı olarak büyük şehirlerde ve batı illerinde güçlü bir seçmen tabanına sahip.

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti)

Eski adı Halkların Demokratik Partisi (HDP) olan DEM Parti, Kürt siyasi hareketinin ana damarını temsil ediyor.

Partiye karşı açılan kapatma davaları ve siyasi baskılar nedeniyle, son seçimlere Yeşil Sol Parti adıyla katıldılar.

DEM Parti, Türkiye'de Kürt seçmenler arasında önemli bir etkiye sahip ve Kürt meselesinin çözümüne odaklanıyor.

Parti, aynı zamanda ekoloji, kadın hakları ve diğer sol politikaları da savunuyor.

Türkiye İşçi Partisi (TİP)

2017 yılında yeniden kurulan Türkiye İşçi Partisi (TİP), son yıllarda özellikle gençler arasında popülerlik kazanan bir parti.

Mecliste milletvekili bulunduran TİP, sosyalist bir programı savunuyor ve işçi hakları, sosyal adalet gibi konulara odaklanıyor.

Parti, 2024 yerel seçimlerinde Hatay'ın Samandağ ilçesinde belediye başkanlığını kazanarak dikkat çekti.

TİP'in popülaritesi, özellikle sosyal medya ve genç kesimdeki görünürlüğü sayesinde giderek artıyor.

Diğer Sol Partiler ve Hareketler

Türkiye'de solda yer alan diğer bazı partiler ve hareketler de mevcut.

-SOL Parti, Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nin (ÖDP) devamı niteliğinde olan ve sosyalist bir duruş sergileyen bir parti.

-Türkiye Komünist Partisi (TKP) gibi daha geleneksel komünist partiler de aktif olarak siyaset sahnesinde yer alıyor.

Ancak bu partilerin oy oranları genellikle düşük kalıyor.

Sol Hareketlerin Genel Durumu

Türkiye'deki sol hareketler, seçimlerde oy oranlarını artırma konusunda zorluklar yaşasa da, özellikle kent yoksulları, işçiler, öğrenciler ve çevreciler arasında belirli bir etkiye sahipler.

Parti siyaseti dışında kalan ve sendikalar, öğrenci toplulukları, çevre aktivistleri ve kadın hakları savunucularından oluşan bu hareketler, toplumsal sorunlara dikkat çekmeye ve halkın tepkilerini örgütlemeye devam ediyor.

Bu hareketlerin ve partilerin en önemli gündem maddeleri arasında; ekonomik kriz, işsizlik, yoksulluk, adaletsizlik, kadın cinayetleri, çevre sorunları ve Kürt meselesi yer alıyor.

Ancak, solun farklı fraksiyonları arasında yaşanan ideolojik ayrılıklar, birleşik bir güç oluşturmalarının önündeki en büyük engellerden biri olmaya devam ediyor.

Sol partilerin oy potansiyeli ne kadardır?

Türkiye'deki sol partilerin oy potansiyeli, 2023 genel seçimleri ve 2024 yerel seçimleri gibi son dönemdeki seçim sonuçlarına bakarak daha net anlaşılabilir.

Ancak "sol" çatısı altında farklı ideolojileri ve hedefleri olan partiler olduğu için bu durumu tek bir potansiyel olarak değerlendirmek zordur.

İşte en belirgin sol partilerin oy potansiyelleri ve seçim performansları:

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)

CHP, Türkiye'deki en büyük ve en köklü sol parti olarak açık ara en yüksek oy potansiyeline sahiptir.

-2023 Genel Seçimleri: Millet İttifakı'nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda %44,88 oy alarak ikinci tura kalmıştır.

Partinin oy oranı ise, ittifak içinde olduğu için doğrudan net olarak belirlenmemiştir, ancak ittifakın ana gücünü oluşturmuştur.

-2024 Yerel Seçimleri: CHP, bu seçimlerde tarihi bir başarıya imza atarak Türkiye genelinde %37,77 oy oranıyla birinci parti olmuştur.

İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerin yanı sıra birçok il ve ilçede belediye başkanlıklarını kazanarak oy potansiyelini açıkça göstermiştir.

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti)

DEM Parti, Kürt seçmenler arasında güçlü bir potansiyele sahip.

-2023 Genel Seçimleri: Yeşil Sol Parti adı altında girdikleri seçimlerde, Emek ve Özgürlük İttifakı içinde yer alarak %8,82 oy oranına ulaşmışlardır.

-2024 Yerel Seçimleri: Türkiye genelinde %5,7 oy alarak dördüncü parti konumunda yer almışlardır.

Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki birçok il ve ilçede belediye başkanlıklarını kazanarak bölgedeki hakimiyetlerini korumuşlardır.

Türkiye İşçi Partisi (TİP)

Son yıllarda genç seçmenler ve kentli muhalifler arasında popülaritesini artıran TİP'in oy potansiyeli giderek yükselmektedir.

-2023 Genel Seçimleri: Emek ve Özgürlük İttifakı içinde seçimlere giren TİP, %1,73 oy oranıyla 4 milletvekili çıkarmıştır.

Bu, partinin ilk kez bu kadar geniş bir temsil gücüne ulaşması açısından önemli bir başarıdır.

-2024 Yerel Seçimleri: Parti, Türkiye genelinde %0,15 oy oranına sahip olsa da, Hatay'ın Samandağ ilçesinde belediye başkanlığını kazanarak yerel siyasette de varlık gösterebileceğini kanıtlamış.

Diğer Sol Partiler

SOL Parti ve Türkiye Komünist Partisi (TKP) gibi diğer sol partilerin oy oranları ise genellikle düşük kalmaktadır.

-SOL Parti: 2023 genel seçimlerinde %0,15 oy almıştır.

-Türkiye Komünist Partisi (TKP): 2024 yerel seçimlerinde %0,11 oy almıştır.

Özetle

Türkiye'deki sol partilerin toplam oy potansiyeli, en büyük parti olan CHP'nin son seçimlerdeki yükselişiyle birlikte, oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktadır.

Ancak CHP'nin dışında kalan diğer sol partilerin oy potansiyelleri, genel seçim barajını aşacak bir seviyede olmamakla birlikte, yerelde ve belli bölgelerde etkili olabilme potansiyeli taşımaktadır.

      Öğretmen GÖNEN ÇIBIKCI, 2025.08.12, G.
.    (Bu kısa araştırma çalışması bir genel tablo oluşturmak için hazırlanmıştır.)
 .       (Araştırma, inceleme ve değerlendirme yazısı)
.       YAZININ TÜMÜNÜ OKUYUNUZ:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorum yapanın adı ve soyadı: