KEŞNİZANİ

 . KEŞNİZANİ   .

Keşnizani Tarikatı nedir, özellikleri nelerdir, nerelerde yayılmıştır?

İslamdaki yeri nedir?

Keşnizani Tarikatı, Irak merkezli bir Sufi tarikatıdır.

Kökeni Kadiri tarikatının bir koluna dayanmaktadır. Tarikatın kurucusu Şeyh Abdülkerim Keşnezan'dır.

"Keşnizan" Kürtçe'de "hiçbir şey bilmeyen" anlamına gelmektedir.

A) ÖZELLİKLERİ:     .

-Gizemcilik:

Tarikatın temelinde derin bir gizemcilik anlayışı bulunur. Müridler, özel zikir ve ritüellerle manevi bilgiye ulaşmaya çalışırlar.

-Şeyhe Bağlılık:

Tarikatta şeyhe büyük bir bağlılık esastır. Şeyh, müridin manevi yolculuğunda rehber olarak kabul edilir.

-Dünya İşlerine Karışma:

Keşnizani Tarikatı'nın en dikkat çekici özelliklerinden biri, siyaset ve iş dünyası gibi dünyevi işlere aktif olarak karışmasıdır.

Geçmişte Saddam Hüseyin rejimine yakınlığıyla bilinirken, daha sonra ABD işgali sonrası dönemde de Irak siyasetinde etkili olmuştur.

-Yaygın Nüfuz: Söz geçirme gücü.

Tarikatın Irak'ta, özellikle Sünni Kürtler arasında geniş bir "mürid" kitlesi bulunmaktadır.

Askeriye, istihbarat ve devletin çeşitli kademelerinde önemli ölçüde örgütlenmiştir.

Avrupa, Amerika ve Orta Asya'da da takipçileri bulunmaktadır.

-İstihbarat Bağlantıları İddiaları:

Tarikat hakkında, özellikle MOSSAD ve CIA gibi yabancı istihbarat örgütleriyle ilişkili olduğuna dair çeşitli iddialar bulunmaktadır.

B) YAYGINLAŞTIĞI YERLER:

Keşnizani Tarikatı'nın merkezi Irak'tır.

Özellikle Süleymaniye çevresinde doğmuş ve buradan Irak'ın diğer bölgelerine yayılmıştır.

Telafer, Tuzhurmatu, Musul, Kerkük ve Erbil gibi şehirlerde önemli ölçüde etkilidir.

Ayrıca Avrupa, Amerika ve Orta Asya'da da müridleri bulunmaktadır.

C) İSLAM'DAKİ YERİ:

Keşnizani Tarikatı, Sufi bir gelenek olarak İslam'ın mistik yorumunu temsil eder.

Siyasi ve dünyevi işlere aktif olarak karışması ve hakkında çıkan istihbarat örgütleriyle bağlantı iddiaları nedeniyle İslam dünyasında farklı şekillerde değerlendirilmektedir.

Bazı çevreler tarafından İslam'ın tasavvufi geleneğinin bir parçası olarak görülürken, bazıları tarafından ise siyasi ve dünyevi emeller güden bir örgütlenme olarak eleştirilmektedir.

Tarikatın Şiiler arasında yaygınlık "kazanmadığı" belirtilmektedir.

1980’li yıllardan itibaren halk dışında devlet kademelerinde de mensupları çoğalan tarikat, Iraklılar arasındaki yaygın söylentiye göre, Saddam Hüseyin’in yatak odasına kadar hâkim olmuştur.

Kesnizani Şeyhi Muhammed’in Irak'ın işgalinden önce ABD ile anlaşarak Iraklı askerlerin işgal güçlerine karşı direnişe geçmesine mani olduğu iddia edilmektedir.

Saddam Hüseyin direnmeden Irak'ı Amerika'ya teslim mi etmişti?

İşgalden sonra ne Amerika ne de CIA bu durum hakkında tek açıklama yapmadı.

Yıllarca bu konu ve soru insanların zihinlerini meşgul etti.

Bu sorunun cevabını bilmek için 1950'de ABD tarafından CIA desteği ile Irak'ta büyütülen "Keşnizani Tarikatını" bilmemiz gerekir.

CIA desteği ile Irak'ta büyütülen bu tarikat Avrupa, Amerika ve Orta Asya'ya kadar yayıldı.

Saddam darbe devrim ile Irak'ı ele geçirdiğinde Saddam'a tamamen itaat ettiler.

Saddam da onlara bir şey yapmadı.

Fakat Keşnizani Tarikatı ordu, bürokrasi, emniyet, istihbarata kadar her yere adamlarını sokup ülkeyi içeriden ele geçirdi.

Ç) SONUÇ:    .

Konu birçok yerde karşıma çıktı. Araştırdım ve çok geniş kaynaklarla karşılaştım.

Okumak isteklisi olanlar için bir "kısa değerlendirme" yazısı hazırladım.

.    Öğretmen Gönen ÇIBIKCI, 2025.0

.       (Araştırma ve değerlendirme yazım)