HAK ve ONUR

 .      HAK ve ONUR                 .

-  Hiç kimseye kin güdemezsin.

-  Hiç kimseye eziyet edemezsin.

-  Hiç kimseyi aşağılayamazsın.

-  Hiç kimse ile alay edemezsin.

-  Hiç kimseye küfür edemezsin.

-  Hiç kimseye işkence edemezsin.

-  Hiç kimseyi küçük düşüremezsin.

-  Hiç kimseye şiddet uygulayamazsın.

.            "Hiç kimsenin böyle bir hakkı yoktur".

. "Kesinlikle katılıyorum" diyebilen bireylerden oluşmuş bir toplum istiyorum.

.  Bu sözler her bireyin doğuştan sahip olduğu "temel insan haklarını" ve "onurunu" en güzel şekilde özetliyor.

.  "Kin, eziyet, aşağılama, alay, küfür, işkence, küçük düşürme ve şiddet"… insanlık onuruna aykırı davranışlardır ve "hiç kimsenin" bir başkasına bunları yapmaya "hakkı yoktur".

.  Bu ilkeler, "sağlıklı" bir toplumun temelini oluşturur.

.  Empati, saygı, hoşgörü ve sevgi üzerine kurulu bir dünya inşa etmek hepimizin sorumluluğundadır.

.  Bu değerleri yaşatmak ve yaygınlaştırmak, daha adil, huzurlu ve insancıl bir geleceğin anahtarıdır.

.  Her bireyin "doğuştan sahip olduğu" "temel insan haklarını ve onurunu" koruyan ve gözeten bir devlet ve iktidar arzusu, "en temel ve evrensel beklentilerden" biridir.

.  Bu ideal, "çağdaş demokratik hukuk devletlerinin" temelini oluşturur.

.   DEVLET VE İKTİDARIN BAZI TEMEL ÖZELLİKLERİ ŞUNLAR OLMALIDIR:

1-İnsan Onuruna Saygı:

Devletin tüm kurumları ve uygulamaları, bireyin onurunu zedeleyici her türlü davranıştan kaçınmalı ve insan onurunu yüceltecek şekilde hareket etmelidir.

2-Hukukun Üstünlüğü:

Yasaların herkes için eşit şekilde uygulanması, keyfi uygulamaların ve ayrımcılığın olmaması esastır. İktidar da dahil olmak üzere hiç kimse hukukun üzerinde olmamalıdır.

3-Temel Hak ve Özgürlüklerin Güvencesi:

Yaşam hakkı, düşünce ve ifade özgürlüğü, inanç özgürlüğü, özel hayatın gizliliği, adil yargılanma hakkı gibi temel hak ve özgürlükler "Anayasa ve uluslar arası" sözleşmelerle güvence altına alınmalı ve pratikte etkin bir şekilde korunmalıdır.

4-Adalet ve Hakkaniyet:

Devletin tüm faaliyetlerinde adalet ve hakkaniyet ilkeleri gözetilmeli, mağduriyetlerin giderilmesi ve hak ihlallerinin önlenmesi için etkin mekanizmalar oluşturulmalıdır.

5-Eşitlik ve Ayrımcılık Yasağı:

Herkesin dil, din, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce gibi hiçbir nedenle "ayrımcılığa" uğramaması ve yasalar önünde "eşit" olması sağlanmalıdır.

6-Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik:

Devletin işleyişi şeffaf olmalı, kamuoyu doğru bilgilendirilmelidir. İktidarın eylemleri denetlenebilir olmalı ve yöneticiler hesap verebilir olmalıdır.

7-Sosyal Adalet:

Ekonomik ve sosyal eşitsizliklerin giderilmesi, yoksullukla mücadele edilmesi ve herkesin insan onuruna yakışır bir yaşam sürmesi için politikalar üretilmelidir.

8-Katılımcı Demokrasi:

Yurttaşların karar alma süreçlerine katılımının sağlanması, sivil toplumun güçlendirilmesi ve farklı görüşlerin temsil edilmesi önemlidir.

.      ÖZETLE:     .

.  Böyle bir devlet ve iktidar, sadece "yasal düzenlemelerle" değil, aynı zamanda "etik değerlere" sahip yöneticiler, "bilinçli" bir toplum ve "güçlü sivil toplum" kuruluşlarının varlığıyla da var olabilir.

.  Bu, sürekli bir çaba ve toplumsal anlaşma ve kabul gerektiren uzun vadeli bir hedeftir.

.  Umarım bu yönde adımlar atılır ve "bu ideal" gelecekte gerçeğe dönüşür.

.  Şu an bu konuyu "sizlerin de" düşünmeniz, bu değerlere ne kadar önem verdiğinizi gösteriyor.

.    Öğretmen Gönen ÇIBIKCI, 2025.04.28, MŞ.

.       (Araştırma ve değerlendirme yazım)