AYDIN KİŞİ VE SORUNLARI

.    Aydın KİŞİ ve yaşadığı sorunlar nelerdİr?

Çevresi aydının hangi tutum ve davranışlarını benimsemez, rahatsız olur?

Aydın'ın (aydınlanmış, entelektüel kişi) çevresiyle yaşadığı sorunlar, genellikle dünya görüşü, değer yargıları ve yaşam tarzındaki farklılıklardan kaynaklanır.

Bu çatışmalar, aydının toplumun genelinden farklı düşünen, eleştirel ve sorgulayıcı tutumundan doğar.

Aydın'ın Çevresiyle Yaşadığı Sorunlar

Aydınların çevresiyle yaşadığı başlıca sorunlar şunlar olabilir:

-Eleştirel Yaklaşım: Aydın, toplumun yerleşik normlarını, geleneklerini ve otoritesini sorgulamaya eğilimlidir. Bu eleştirel tavır, çevresindeki insanlar tarafından rahatsız edici, yıkıcı veya saygısız olarak algılanabilir. Toplumun genelinin kabullendiği inanç ve değerlere karşı çıkması, tepkiyle karşılaşmasına neden olur.

-Aykırı Fikirler: Aydın, genellikle statükoyu koruyan değil, onu değiştirmeyi hedefleyen aykırı ve yenilikçi fikirler üretir.

Bu fikirler, muhafazakar bir çevrede hoş karşılanmayabilir ve aydın, bu nedenle dışlanabilir veya ötekileştirilebilir.

-Entellektüel Üstünlük Algısı: Aydınların bazı durumlarda sergilediği bilgiçlik taslayan, "ben bilirim"ci tavır, çevresindeki insanları küçümsediği izlenimini yaratabilir.

Bu, aydının samimiyetine gölge düşürebilir ve ilişkilerini zedeler.

-Pratik Hayattan Uzaklaşma: Aydın, bazen soyut düşünceler ve teoriler dünyasında o kadar kaybolur ki, günlük hayatın pratik gerçekliklerinden kopabilir.

Bu durum, çevresindekiler tarafından "hayalci" veya "gerçeklerden uzak" olarak görülmesine neden olabilir.

-İletişim Tarzı: Aydın, karmaşık konuları derinlemesine ele alma eğiliminde olduğu için, iletişim tarzı çevresindekiler için yorucu, anlaşılması zor veya itici olabilir.

Kullandığı akademik dil ve kavramlar, çoğu insanın “yabancısı olduğu” bir dil gibi algılanabilir.

Çevrenin Rahatsız Olduğu Tutum ve Davranışlar

Aydın'ın çevresindeki insanların benimsemediği ve rahatsız olduğu başlıca tutum ve davranışlar şunlardır:

-Sürekli Soru Sorma ve Sorgulama: Her şeyi sorgulamak ve hiçbir şeyi olduğu gibi kabul etmemek, aydının çevresindeki insanlar için yorucu ve can sıkıcı olabilir.

Bu tutum, basit sohbetlerin bile derin bir tartışmaya dönüşmesine yol açabilir.

-Alışkanlıkları ve Gelenekleri Hor Görme: Aydın, toplumun köklü alışkanlıklarını ve geleneklerini anlamsız veya çağdışı bulabilir.

Bu, çevresindeki insanların değerlerine ve kimliğine yönelik bir saldırı olarak algılanabilir.

-Duyarsızlık veya Duygusal Kopukluk: Bazı aydınlar, duygusal konulara mantıksal bir çerçeveden yaklaşma eğiliminde olabilir.

Bu, onların soğuk, duyarsız veya empatiden yoksun oldukları izlenimini yaratabilir.

-Bilgiçlik Taslama: Her konuda fikri olduğunu belirtmesi, başkalarının fikirlerini küçümsemesi, eleştirmesi  veya konuşmalarını entelektüel bir yarışmaya dönüştürmesi, çevresindeki insanları rahatsız eder.

-Toplumsal Sorunlara Odaklanıp Kişisel İlişkileri İhmal Etme: Aydın, küresel veya toplumsal sorunlara o kadar odaklanabilir ki, yakın çevresindeki insanların “kişisel dertlerine” veya ihtiyaçlarına karşı duyarsız kalabilir.

Kendi ailesinde bile bir aydına gelen tepkiler ve önyargılar nedir?

Aydın bir bireyin kendi ailesinde bile karşılaştığı tepkiler ve önyargılar, genellikle toplumsal çevresindekilere benzer, ancak daha yoğun ve duygusal olabilir.

Aile içindeki bu durum, aidiyet ve kabul görme gibi temel ihtiyaçların zedelenmesi nedeniyle daha yıkıcı sonuçlar doğurabilir.

Aile İçinde Aydın'a Yönelik Tepkiler

-"Bize Yabancılaştın" Eleştirisi: Aydının, ailesinin değerlerinden, geleneklerinden ve yaşam tarzından farklılaşması, "artık bizden biri değilsin" veya "bize yabancılaştın" gibi eleştirilere yol açabilir.

Bu durum, ailenin ortak kimlik duygusunu sarsar ve aydının kendini yalnız hissetmesine neden olur.

-"Gerçeklerden Uzak" Algısı: Ailenin, aydının fikirlerini, okumalarını ve entelektüel uğraşlarını günlük hayatın pratik sorunlarından uzak görmesi yaygındır.

Aile bireyleri, aydını "kafası sürekli havada" veya "hayal dünyasında yaşayan" biri olarak etiketleyebilir.

-"Saygısızlık" Olarak Yorumlanan Eleştirel Tutum: Aydının, ailesinin inançlarını veya geleneklerini sorgulaması, yaşlı bireyler tarafından saygısızlık olarak algılanabilir.

Aydın, iyi niyetli bir şekilde bir konuyu tartışmak isterken bile, aile içinde otoriteye ve yaşa karşı gelmekle suçlanabilir.

-Hep “eleştirilerde bulunduğu”, “kimseyi beğenmediği” türünden ön yargılarla, suçlamalarla karşılaşır.

“Biz hiç mi bir şey bilmiyoruz” ya da “ne yapalım, biz böyleyiz, bizi eleştirip durma” diye ortaya çıkan “patlamalarla” karşılaşabilir.

Aydının “iyi niyeti” ve “yardımcı olma” duygusu, “yol gösterme ve aydınlatma isteği”… genelde kişilerin yaşamına karışmak gibi algılanır ve rahatsızlık yaratır.

-"Şımarıklık" veya "Nankörlük" İthamları: Ailenin imkanlarıyla okuyup entelektüel bir seviyeye ulaşan aydın, ailesinin kendisi için yaptığı fedakarlıkları görmezden gelmekle ve nankörlükle suçlanabilir.

Ailesinin sunduğu yaşam tarzını ve değerleri reddetmesi, bu tür bir tepkiyle karşılaşmasına neden olabilir.

Onun başarısı ve düşünceleri, yazıları önemsenmez ve “görmemezlikten” gelinebilir.

Aile bireyleri sanki bir yarış içinde imiş gibi algılayıp adının düşünce ve eleştirilerine tepki gösterip, gizli bir öfke oluştururlar

Aile İçinde Aydın'a Yönelik Önyargılar

-"Mutsuz" veya "Depresif" Olacağı Önyargısı: Ailenin bazı üyeleri, aydının sürekli sorgulayan ve eleştiren yapısının onu “mutsuzluğa” sürükleyeceğini düşünebilir.

Onlara göre, "çok bilmek" veya "çok düşünmek" huzuru bozan bir durumdur.

-"Dini İnançlarını Kaybetti" Şüphesi: Geleneksel ve dindar ailelerde, aydının sorgulayıcı tavrı, dini inançlarını yitirdiği veya ateist olduğu yönünde önyargılara yol açabilir.

Bu durum, aile içinde büyük bir endişe kaynağı haline gelebilir.

-"Hayatta Başarısız Olacağı" Endişesi: Ailenin, aydının entelektüel uğraşlarının somut bir “mesleğe veya gelire” dönüşmeyeceği yönündeki önyargısıdır.

Aile, aydının "topluma uyum sağlayamayacağını" ve bu nedenle kariyerinde başarısız olacağını düşünebilir.

-"Yalnız Kalacağı" Önyargısı: Ailenin, aydının farklı düşünceleri ve yaşam tarzı nedeniyle kendisine uygun bir eş veya sosyal çevre bulamayacağı yönündeki korkusudur.

Toplumda yalnız kalacağı ve kimsenin onu sevmeyeceğini düşünürler ve de söylerler.

Bu, ailenin aydının geleceği hakkında duyduğu kaygının bir yansımasıdır.

KISACA:

Bu tepkiler ve önyargılar, aydının kendi ailesinde bile tam anlamıyla kabul görmemesine ve yalnızlaşmasına yol açabilir.

Bu durum, aydının hem kendi kimliğiyle hem de ailesiyle olan ilişkisinde sürekli bir “denge arayışında” olmasına neden olur.

Bu çatışmalar, aydının “yalnızlaşmasına” ve kendisini çevresine karşı yabancılaşmış hissetmesine neden olabilir. Ancak, bu durum her aydın için geçerli değildir ve aydının çevresiyle kurduğu ilişkinin niteliğine göre değişiklik gösterebilir.

.  Öğretmen GÖNEN ÇIBIKCI, 2025.08.14, G.

.     (Araştırma, inceleme ve değerlendirme yazısı)

.            YAZININ TÜMÜNÜ OKUYUNUZ: